τσιρίτσα, η. Όγκος (στο μέγεθος μικρού καρυδιού) ο οποίος
προέρχονταν από μόλυνση (συνήθως όταν τους έσπαγε –τους τσιμπούσε- κάποιο αγκάθι) ο
οποίος κοκκίνιζε και προκαλούσε φαγούρα στην αρχή, ενώ αργότερα πονούσε.
Συνήθως έβγαινε στο πάνω μέρος του χεριού ή στο μάτι του ποδαργιού, τον
αστράγαλο. Δεν έπρεπε να το πειράξουν γιατί η πληγή μολύνονταν και κακοφόρμιζε
και τους έπιανε οργιό –σύγκρυο, ρίγος- και πυροτός –πυρετός-. Το άφηναν να ωρμώσει –ωριμάσει- κι όταν στην κορυφή
άσπριζε τοποθετούσαν επάνω ένα κατάπλασμα από το φύλλο του φυτού πεντάνευρο, (plantago major) με
λάδι. Τότε έσπενε η τσιρίτσα
κι έβγαζε πυχτό πύον και αίμα. Εκτός από πεντάνευρο, χρησιμοποιούσαν και φύλλο
βάτου με λάδι, ή κομμάτι του εξωτερικού φλοιού του κρεμμυδιού (μαζί με το πρώτο
εσωτερικό φύλλο). Έβαζαν λάδι και ξύσμα σαπουνιού, και το πύρωναν στα κάρβουνα, Το σαπούνι έλιωνε κι
έβραζε μαζί με το λάδι και τους χυμούς του κρεμμυδιού. Το άφηναν να κρυώσει και
το χρησιμοποιούσαν ως κατάπλασμα.
Τη φράση "έσπασ’ η τσιρίτσα" τη
χρησιμοποιούσαν μεταφορικά για κάποιον που ύστερα από πολύ καιρό κατάφερνε να
συνευρεθεί με γυναίκα ενώ η
φραση "του μάζεψε η τσιρίτσα"
εκφράζει επείγουσα ανάγκη σαρκικής συνεύρεσης για εκτόνωση του σεξουαλικού
φορτίου ...
